Kapsamlı Bir Gümüşhane Tarihi Çalışmasına Duyulan İhtiyaç, Bir Kez Daha Ortaya Çıktı “Gölgede Kalmamak İçin”

Uzun yıllardır dile getirilen, zaman zaman da girişimlere sahne olan kaynak eser niteliğinde bir Gümüşhane Tarihi Çalışmasına olan ihtiyaç bir kez daha ortaya çıktı. Tarihçi Yazar Serhat Doğan’ın gündeme taşıdığı “Gümüşhane Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” konusu bu noktadaki ihtiyacı gözler önüne serdi.

Bugüne kadar yapılan tarih çalışmalarında Gümüşhane Müdafaa-i Hukuk Cemiyetini, Trabzon Muhâfaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyetinin çatısı altında yer verilmesine itiraz eden Tarihçi Yazar Serhat Doğan, bu bilginin eksik bir bilgi olduğunu kaydetti.

Konu hakkındaki düşüncelerini sosyal medya hesaplarından paylaşan Doğan, “Gümüşhane'nin tarihi üzerine geçmişte çeşitli çalışmalar yapılmış olsa da yerel tarih araştırmaları maalesef araştırmacıların yoğun ilgisini gören bir alan olmamıştır. Bu ilgisizlik, mevcut bilgilerin dağınık kalmasına ve konunun derinlemesine incelenememesine yol açmıştır. Bu dağınıklık ve yetersiz çalışmalar ise zamanla hem bilgi kirliliğine hem de yanlış bilgilerin yaygınlaşmasına neden olmuştur” dedi.

Yaptığı arşiv incelemelerinde Millî Mücadele dönemine dair önemli bir eksiği tamamlama ve yanlış bir bilgiyi düzeltme fırsatı bulduğunu dile getiren Doğan, “Uzun yıllar boyunca, Gümüşhane halkının Millî Mücadele'yi sadece Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti çatısı altında yürüttüğü bilgisi öne çıkarılmıştır. Kuşkusuz, işgal tehlikesi karşısında Anadolu'nun pek çok şehrinde olduğu gibi Gümüşhane halkı da vatanın bütünlüğünü korumak için seferber olmuş ve teşkilatlanmıştır. Gümüşhane'nin önde gelen isimleri, başlangıçta Trabzon merkezli cemiyetle ilişki içinde olsalar bile, kısa süre sonra kendi bağımsız örgütlerini kurmayı başarmışlardır” ifadelerini kullandı.

Gümüşhane Müdafaa-i Hukuk Cemiyetine dair belge ile ortaya koyan Doğan, “Arşiv belgeleri ve dönemin kayıtları incelendiğinde, Gümüşhane'de Ekim 1919 tarihinde müstakil bir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin kurulduğu açıkça görülmektedir. Millî Mücadele dönemindeki tüm faaliyetler artık bu yerel cemiyet bünyesinde organize edilmiş ve Heyet-i Temsiliye'nin merkezi yapısına doğrudan bağlanılmıştır. Bu durum, Gümüşhane'nin Millî Mücadeledeki yerel örgütlenme gücünün ve direniş ruhunun somut bir kanıtıdır” bilgisini paylaştı.

Gümüşhane’nin, bağımsızlık iradesinin cumhuriyet tarihindeki en önemli temsilcilerini yetiştirmiş bir şehir olduğuna vurgu yapan Doğan, “Dolayısıyla, bu zengin tarihi mirasa dayanarak şehir kimliğimizi inşa etmek büyük önem taşımaktadır. Bu kimliği inşa ederken, kendi öz kaynaklarımızı daha doğru ve titiz bir şekilde değerlendirmenin gerekliliğine inanıyorum” sözleri ile kapsamlı bir Gümüşhane Tarihi Çalışmasına olan ihtiyacı gözler önüne serdi.

Doğan’ın sosyal medya hesaplarından paylaştığı görselde Heyet-i Temsiliye ile Gümüşhane Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti arasındaki yazışmaya yer verildi. Yazışmada Gümüşhane'de cemiyetin tamamen kurulduğunu ifade edilirken aynı belgenin alt kısımda ise temsil heyetinin “Kuruluşunuzdan ziyadesiyle mutlu olduk kısa sürede hemen köylerde ve mahallelerde teşkilatlanmaya başlayınız” şeklindeki emri yer alıyor.