Torul'da HES Sancısı

Torul ilçesi sınırları içinde yapımına başlanan Derya 2 regülatörü tepki çekmeye başladı.

Gümüşhane İli, Torul İlçesi sınırları içerisinde Harşit çayı üzerinde GAE Enerji Üretim Tic. San. A.Ş. tarafından yapılması planlanan ‘‘Derya-II Regülatörü ve HES” yapımına başlanıldı. Çalışmaların başlaması ise tepkileri beraberinde getiriyor.

Çit Deresi Çevre Komisyonu Üyesi Nizamettin Yılmazer, konu ile ilgili olarak gazetemize yaptığı açıklamada, Gümüşhane'nin Torul ilçesi yeni bir HES sancısıyla karşı karşıya kaldığını söyledi.

Yılmazer, Türkiye’nin her su kaynağı üzerinde enerji üretmek üzere planlanan ancak yüklenici firmaların su kaynakları  tarım arazileri ve geçtiği  orman alanlarında yarattığı büyük tahribat nedeniyle toplumun büyük kesimin tepki göstermesiyle durdurulduğunu belirterek, “Hidroelektrik santrallerinden biri de Torul ilçesi sınırları içinde DERYA-2 olarak yapılmaya başlanıldı” dedi.

Beş yıl önce Çevre Değerlendirme Raporu (ÇED) alınan, ancak geçen zaman içerisinde hiçbir çalışma yapılmayan santral için ilk kazmanın vurulduğunu anlatan Yılmazer, şöyle devam etti: “Yıllarca Çit Deresi ve Musalla Deresi üzerine yapılması planlanan HES’lerle uzun yıllar süren hukuk ve koruma mücadelesini kazanan bölge halkı yeniden başlatılan çalışmaların huzursuzluğunu yaşıyor. Aynı huzursuzluk ve gerilim ortamıyla karşı karşıyayız.Devletimizin HES'ler noktasında toplumun hassasiyetlerini gözeterek   almış olduğu iptal kararlarını sevinçle karşıladık.Lakin kurulu gücü 10 megavatın altında ki HES'ler için alınan bu karara binaen gerek Çit Deresi Gerekse Musalla Deresi  üzerinde kurulması planlanan HES'ler iptal edilirken Harşit çayı üzerinde kurulması planlanan derya 2  regülatöründe çalışmalar başlamıştır.

Ülkenin her yerinde HES’lerin iptal edildiğini, ancak Torul ilçesinde devam etmesinin huzursuzluğunu yaşadıklarını kaydeden Yılmazer, şu ifadeleri kullandı: “Harşit çayı üzerinde gerek Torul barajı gerek Kürtün barajı ve HES'ler imar edilmişken gözü doymayan sermayenin artık insanların yaşam alanlarına kadar müdahale etmesi şehrin sahipsizliğinin en büyük emaresidir. ÇED süreci 2013 yılında başlatılan ancak hangi tarihte nerde ve kimlerle yapıldığı bilinmeyen çevresel etki değerlendirme toplantısının 21 şubat 2014 tarihinde bakanlık onayının  alınmasının ardından geçen zaman diliminde başlanmamışken ÇED süresinin dolmasına çok az bir zaman varken başlanması manidardır.”

“Bu Topraklar Sahipsiz Değil”

Bu toprakların sahipsiz olmadığını vurgulayan Yılmazer, açıklamasında daha sonra şunları söyledi: “Planlanan HES’in Övündü, Harmancık ve Altınpınar köyleri üzerinde yaşatacağı olumsuz etkiler ortadadır. Harşit çayının İkisu bölgesinden başlayıp Torul ilçe sınırlarından dökülmesiyle bölge üzerinde bulunan tarım arazileri susuzluğa mahkum edilecek tüneller içinde yapılacak olan çalışmalarda su faylarında  oluşacak çatlaklar bölge köylerinin su kaynaklarının kurumasına neden olacaktır. Torul halkı, Demirkapı bölgesinde yapılan heslerde bu sancıları yaşamıştır.Dereye bırakılacağı söylenen can suyu ne yazık ki ölüm suyu olacaktır. Bölgede bulunan yaklaşık 700 dönüm tarım arazi Harşit çayının tünellere hapsedilmesiyle yok olmaya terk edilecektir. Yüklenici firmanın Harşit çayının iki yakasına kanallarla sulama suyu bırakacağı beyanı gülünçtür. 1 kilometrelik mesafede bile sulama sırasının büyük kavgalara gebe olduğu gerçeği gün gibi aşikardır. Bazı kesimlerin sanki Torul için büyük bir yatırımmış gibi göstermeye çalıştığı ve yapılmazsa Torul kaybeder söylemlerini gülünç buluyoruz. Santralle Torullu elektriği bedavamı kullanacak ya da istihdam mı sağlanacak.  Şirket kazanacak ama Torullu sürecin sonunda kaybedecektir.Torullu yönetenler Torul halkının rızası alınmadan yapılan bu çalışmaya derhal son vermelidir. İlçeyle ilgili kararı verecek olan tek merci Torul  halkıdır ve onun üzerinde bir iradede yoktur. Bu ilçeyi germeye kimsenin hakkı yoktur. Eğer gerekçe enerji üretimiyse bu ülkenin insanının sırtındaki kaçak enerji kayıpları önlensin. Ahırındaki ineğini elektrikli ısıtıcıyla ısıtanların bedelini bizler ödemeyeceğiz. Harşit üzerine kurulan onlarca santralle üzerine düşeni yapmıştır. Siyaseten birileri makam  ve mevki bazıları da  para kazanacak diye bölge insanını mağdur etmeye kimsenin hakkı yoktur. Unutulmasın ki, bu hes tamamlandığında bölge üzerinde geri dönüşü olmayan tahribatlar yaratacaktır. Su hayattır.. Suyumuza ve yaşam alanlarımıza sahip çıkalım. İlçe adına halktan yetki almış yöneticileri siyasi partileri sivil toplum kuruluşlarını ve bu toprakların asıl sahibi olan bölge insanını duyarlı olmaya davet ediyorum.”