İNSANIN KESİR HALİ

“Gerçek büyüklük, kendini ne kadar büyük gördüğünde değil; gerçekte ne kadar büyük
olduğundadır.”
Tolstoy insan hâlini bir kesire benzetir ve şöyle der:
“Payda büyüdükçe kesrin değeri küçülür.”
İnsanın “payı”; bilgisi, sevgisi, emeği, başkasının hayatına kattığı güzelliklerdir.
“Paydası” ise kendini ne sandığıdır… Kibridir, gösterişidir, sahte büyüklük duygusudur.
Matematiğin diliyle:
I˙nsan Deg˘eri=Bilgi + Sevgi + EmekKibir + Go¨steris¸ + Benlik\text{İnsan Değeri} =
\frac{\text{Bilgi + Sevgi + Emek}}{\text{Kibir + Gösteriş +
Benlik}}I˙nsan Deg˘​eri=Kibir + Go¨steris¸​ + BenlikBilgi + Sevgi + Emek​
Pay büyüdükçe insanın değeri artar; ama payda büyüdükçe küçülür.
Öyle insanlar vardır ki, yetenekleri ve imkânları dağlar kadar büyüktür; fakat kendini sanma
hâli Himalaya kadar büyük olduğu için, ortaya çıkan değer, bir avuç kırıntıdan ibarettir.
Bir de imkânı az, bilgisi sınırlı ama paydası küçücük insanlar vardır. Tevazusu, samimiyeti,
iyi niyeti öyle kuvvetlidir ki, değeri beklenmedik şekilde büyür.
Bu yüzden aynaya bakmak yerine, içimize bakmalıyız.
Kendi kesrimizi dürüstçe hesap etmeliyiz:
Payımızı iyilikle, emekle, bilgiyle büyütmeli; paydamızı tevazuyla küçültmeliyiz.
Ve eğer bir gün paydamız sıfır olursa –yani kibrimizi tamamen terk edersek– matematiğin
diliyle değerimiz sonsuz olur.